Indië, betovering en desillusie
Net boek Indië, betovering en desillusie uit van Thom Hoffman. Wat een reis was het en wat heeft Hoffman mij goed meegenomen op zijn onderzoekstocht naar Indië. Ik zat met hem op zijn zolderkamer over zijn schouder mee te kijken. Hij heeft me met zijn boek een helder overzicht gegeven van de indrukwekkende literatuur die Indonesië voortgebracht heeft.
Het belangrijkste dat ik overhou van zijn boek -en dat deed Revolusi van David van Reybrouck ook- is het feit dat we konden weten, ook toen, dat het volslagen mis was in Indië. Dat we slaven hielden; dat we een land zomaar bezet hadden en dachten dat we het ook bezaten.
Iedereen die nog beweert dat ‘het toen zo was’, dat ‘het een andere tijd was’, doet mee aan deze leugen. Er is zoveel, ook zelfs vóór de Max Havelaar, geschreven dat iedereen kon weten hoe het precies zat. Nederland werd rijk van de Oost, dus makkelijker was het om je schouders op te halen.
Hoffman heeft me weer opnieuw naar bekende literatuur laten kijken, zoals de Stille kracht van Couperus, maar voor mij minder bekende boeken zoals het boek over de Birma spoorlijn van Wim Kan (Het Birmadagboek (1942-1945).
Niet eerder lukte het me om veel over Nederlands-Indië te lezen. Mijn vader was oorlogsveteraan en door zijn trauma was het een onderwerp dat ik moeilijk vond om verder in te duiken. Door Indië, betovering en desillusie en door Revolusi kan ik alles in een heldere tijdlijn en met een zekere afstand zien en proberen te begrijpen. Nu wordt het tijd voor een boek als Voormoeders van Suze Zijlstra bijvoorbeeld. Dat boek ligt klaar.
Naast het feit dat mijn vader zoveel last had van de oorlog, was ook mijn familie onderdeel van het koloniale systeem. Mijn over-over-overgrootvader bijvoorbeeld was Hendrik Jacob de Senerpont Domis (1782-1842). Hij was onder andere resident van Semarang, Pasuruan en Surabaya. Hij kwam uit Alkmaar, maar vertrok tijdens de regering van koning Lodewijk Napoleon ‘in gouvernementsdienst naar Oost Indië’ (bron). Hij had een drukpers en drukte zijn eigen boekjes, waaronder een Javaans woordenboek. Daarna nam zijn zoon het over en drukten ze een krantje.
Deze geschiedenis wil ik verder onderzoeken. Een manier voor mij om mijn familie, maar ook de wereldgeschiedenis beter te begrijpen.
Ik heb dit boek ook net uit en wat een verpletterende indruk heeft het op me gemaakt. Ik dacht al heel wat te weten maar weet nu vooral dat ik eigenlijk heel slecht op de hoogte was van de koloniale tijd uit het verleden en de effecten ervan op het heden. Hoffman zegt dat hij geen wetenschappelijke pretenties had bij het schrijven, maar wat heeft die man een gedegen onderzoek gedaan. Ik was erg onder de indruk en overtuigd.
wat ontzettend goed om te horen Desiree. Ja, wat een reis was het he. Zo belangrijk dit werk om ook te lezen. Het heeft me aan het denken gezet en behoefte om de werken die hij aanhaalt ook erbij te pakken. Echt gaaf om dit ook weer zo met jou te delen. We doen zo ons best om het goed te begrijpen niet? Is ook goed van ons 🙂