Sambal Boet
Zelf gemaakte sambal; er is echt niets beters ;-). Vroeger waagde ik mij er niet aan, maar nu is het al bijna een gewoonte. Het lijkt zoveel extra werk, maar nu ik ontdek hoeveel soorten er zijn en hoe snel je een kleine hoeveelheid (want hoeveel heb je werkelijk nodig?) zo samenwrijft, ben ik verslaafd. Dit Sambal Boet recept is genoeg 4 mensen en klaar in 15 minuten. Bekijk de video of lees door voor het recept in tekst.
Sambal Boet #31 uit Beb Vuyk’s Groot Indonesisch Kookboek, pagina 63.
Ingrediënten
- 10 rode lomboks zonder pit
- 1 teentje knoflook
- 1 stukje asem ter grootte van 3 walnoten
- 5 kemiries (gepoft)
- 1 theelepel terasi
- 3 theelepels Javaanse suiker
- 1/2 theelepel ketoembar
- 1/2 theelepel laos
- mespuntje kentjoer
- zout
- Haal de pitten uit de asem.
- Wrijf asem met kemiri, terasi, knoflook, ketoembar, laos, kentjoer met het zout en de helft van de suiker tot een brij.
- Voeg er dan de fijngesneden lombok aan toe en wrijf deze mee.
- Doe wanneer dit alles tot een homogene massa is geworden, er de rest van de suiker bij en meng deze tot ze opgelost is. Niet alle suiker tegelijk toevoegen, dat geeft moeilijkheden met het wrijven.
Dit is een tamelijk ingewikkelde sambal. Ze is echter bijzonder geurig en mild en kan, mits in de koelkast in een afgesloten pot, zeer lang bewaard worden.

Boet
Online vind ik verschillende sambals die sambal Boet worden genoemd. Altijd op Nederlandse sites en overal lijkt het recept precies op Beb’s recept.
Ik denk dat sambal Boet geen Indische algemene klassieker is, maar gewoonweg de lievelingssambal van Beb’s man. Hij had namelijk als bijnaam Boet ;-).
In 1932 trouwt Beb met Boet, voluit Fernand de Willigen. Hij is een theeplanter, zoon van een half-Nederlandse vader en een Ambonese moeder. Lees hier meer Beb’s leven.

Milde sambal
Omdat het een milde sambal is, moeten de zaadlijsten uit de pepers. Ik snij de pepers open en schraap de inhoud weg. Nu mag alles heel fijngesnipperd worden.
Oja, trouwens ik rooster zelden kemirienoten, maar koop kemiripasta in een potje. Werkt prima en scheelt veel tijd.
Suiker
Mijn losse Javaanse suiker is op, dus ik rasp wat gula Jawa met mijn speciale rasp, gekregen van een vriendin. Speciaal voor nootmuskaat of limoen is ‘ie; klein, snel en vlijmscherp. Super handig. Terima Kasih.

Fijnwrijven
Nu mag alles in de vijzel. Ik gebruik een halve theelepel zout (maar proef even als de sambal klaar is of dat ook genoeg is). Ik ga rustig te werk en voeg telkens een klein beetje ingrediënten toe, zodat mijn sambal een zachte massa wordt.
Smaakmaker: kentjoer
Deze sambal moet wel de favoriet van Boet zijn geweest. Die kentjoer erdoor is geweldig.
Kentjoer is een wortel verwant aan de gember, maar smaakt, vind ik, niet naar gember. Je kan de smaak met bijna niets vergelijken. Ik denk altijd aan anijsachtige wierook als ik kentjoer ruik of proef. Het is bijna bloemig van smaak, maar ook sterk. Teveel kentjoer kan je gerecht bederven.
Sambal Boet is nu ook mijn favoriet. Deze milde sambal kan overal bij. Ik smeer regelmatig een laag over een boterham met kaas ;-).

Mijn zus komt eten en smeert een dikke laag over haar stuk krupuk: goedgekeurd denk ik ;-).
Bewaren
Volgens Beb kan je deze sambal goed in een pot in de koelkast bewaren. Voor alle sambals geldt dat je heel schoon moet werken; altijd met een schone lepel eruit scheppen en bewaar maar kleine hoeveelheden. Dan blijft de sambal inderdaad goed in de koelkast. Elke keer opnieuw vers maken kan natuurlijk ook prima. Een kleine beetje (half kopje) is meer dan genoeg voor een hele maaltijd.

Pisang Susu geeft een gerechtenwaaier uit met 20 originele Pisang Susu recepten (10 euro) voor in de keuken. Klik op de banner hieronder om een waaier te bestellen.

Beste Pauline,
Ik zie op de foto dat je voor de asem en Kemiri beide een pasta gebruik. Die potjes heb ik ook, maar kun je aangeven hoeveel je hiervan gebruikt in het recept?
1 tl kemiripasta staat voor 2 noten
1 tl tamarinde staat voor de grootte van een halve walnoot (zo omschrijft Beb altijd hoeveel tamarinde ergens in moet).
Hoi. Ik zie ook Trassi staan!
Wat is Tamarinde?
Staat niet in recept maar ik ben een echte leek.
Omdat ik heel veel pepers heb gekweekt leek t mij wel leuk om sambal te maken.
Bedankt vast!
Tamarinde, is tamarinde 🙂 Een peul met een zoet-zure vulling. Google maar eens! Het is heerlijk in Indisch eten.
Hoi!
Lijkt me een heerlijk recept. Wel wil ik je er even op wijzen dat, als je trassie gebruikt, het recept niet meer vegetarisch is.
Fantastische website heb je!
Groetjes,
ja je hebt gelijk! Uiteraard en dat moet duidelijker in het recept. Excuus!
Ik heb de sambal een paar keer gemaakt, maar ik verbaasde mij wel over de opmerking over de suiker, dat eerst de helft van de suiker erbij moet en daarna pas de rest omdat het anders niet oplost. Gula djawa laat zich altijd gemakkelijk wrijven, zelfs als je het niet raspt. Volgens mij bedoelde ze dat je eerst de helft van de asem moet toevoegen, want die geeft wel moeilijkheid bij het wrijven (als je de asempasta gebruikt, niet de gezuiverde uit een potje, want die is quasi-vloeibaar). Verder kan je het beste de kemirienoten eerst fijnwrijven voordat je de asempasta toevoegt, want heb je kans op stukjes noten. Niet gemalen kentjoer (in de vorm van een schijfje) kan je ook best eerst fijnwrijven.
Hoi Michiel, tja Beb Vuyk beschrijft het zo. Zij heeft het ook over 3 tl javaanse suiker, wellicht in kristalvorm. Wij gebruiken gula jawa. Inderdaad wrijft dat behoorlijk makkelijk mee. Ik ben het met je eens dat het wrijven van de verse asem een ander verhaal is 😉 en dat dat beter in twee delen kan!