Rijst Stomen

Het allereerste recept uit Beb Vuyk’s Groot Indonesisch kookboek is Rijst in de Stoompan. Rijst stomen is zo makkelijk niet en daar legt Beb Vuyk heel precies uit hoe je rijst stoomt met een rijsstomer op het vuur.
Beb zegt in het kookboek over rijst:
Rijst is het basisgerecht van de Indonesische keuken […]. Rijst hoort drooggekookt op tafel te komen met de oorspronkelijke korrel nog goed te onderscheiden.
Beb Vuyk, Groot Indonesisch Kookboek, pagina 43.
Gemoffelde rijststomerpan
Mijn oma en moeder gebruikten altijd deze rijsttomer. Mijn moeder noemt het een ‘gemoffelde pan’. Voor vele Indo’s een bekende ;-). Deze rijstpan is ook handig voor andere recepten, zoals roti kukus, kue mangkok of kue lapis. Maar een rijststomer pan kan je ook goed gebruiken om groente te stomen bijvoorbeeld. Altijd handig om te hebben.
Hieronder eerst het recept zoals in Beb Vuyk’s kookboek. Daarna volgt de manier zoals ik het van mijn moeder heb geleerd.
Rijst in de Stoompan (4 à 5 pers.) uit Beb Vuyk Groot Indonesisch Kookboek, pagina 43.
Ingrediënten
- 1/2 liter rijst
- 3/4 liter water
- Was de rijst tot het waswater helder is.
- Zet de rijst op met 3/4 liter water uit de warmwaterkraan.
- Draai het vuur laag zo gauw de rijst kookt en laat haar 8 minuten zachtjes koken.
- Vul het reservoir van de stoompan en breng het water aan de kook.
- Doe na 8 minuten de rijst over in het bovenste gedeelte van de stoompan, die een geperforeerde bodem heeft.
- Zet de bovenste pan op de onderste.
- Het water mag de rijst niet raken.
- Stoom de rijst tot ze gaar is, circa een half uur.
- Schep haar gedurende het stomen een keer of wat om met een houten lepel.
- Doe haar op in een schaal en laat haar even uitdampen.
Men kan ook de rijst van tevoren half gaar koken en haar pas een half uur voor de maaltijd stomen.
Overgebleven gare rijst kan de volgende dag opgestoomd worden. Ze zal dan in ongeveer tien minuten voldoende warm zijn.

Wij doen het thuis niet veel anders, maar gebruiken misschien iets meer visuele clues dan hoeveelheden en tijd. Ik laat het zien.
Rijst wassen of niet
De oude stoompan bestaat uit 2 delen; een onderpan en een vergiet. In de onderste pan doe ik 4 bekers rijst.
Als de rijst nog gewassen moet worden, dan kan dat nu. Als je rijst niet wast blijft het laagje gruis dat ontstaan is door het bewegen in de zak in de rijst zitten. Dat is niet erg, maar zorgt voor een meer plakkerige rijst. Wassen zorgt voor een meer losse, zichtbare korrel.
Ik gebruik graag jasmijn of pandanrijst. De geur en smaak zijn wat exotischer; heerlijk.
Vingerkootje meting
Ik vul de onderste pan van de stoompan met water dat maar een (pink)vingerkootje boven de rijst mag staan. Dat is genoeg.

De pan mag nu op hoog vuur zonder deksel en zonder het vergiet erop.

Kook de rijst tot in het oppervlak gaatjes vallen. Het meeste vocht is verdampt.

Rijst stomen
Dat is het moment om de inhoud van de onderste pan in de bovenste te scheppen.

Mijn moeder liet altijd wat ruimte in het midden van de rijst in het vergiet vrij, zodat de stoom goed circuleert.

Nu kan een laag water in de onderste pan (je kan er gekookt water in doen, dan gaat alles sneller). Het met rijst gevulde vergiet kan er bovenop en de hele stoompan mag opnieuw op hoog vuur. Als het water stoomt, laat ik het nog 10 minuten doorstomen. Dan is je rijst klaar.

Ik vind het uit de klassieke rijststomer net even anders smaken. Het worden mooie glimmende korrels. Met het resultaat uit de elektrische rijststomer is er bijna geen verschil, alleen soms kan het daarin iets natter blijven, dat is niet altijd wat je wilt.
Wat leuk om dit te zien 🙂 Heb net zo’n rijststomer (van mijn oma die het nog uit Indonesie heeft meegenomen) en zij heeft mij o.a. geleerd hoe je rijst moet koken. Precies zoals hierboven beschreven. Doe het nog altijd op deze manier….voor mij alleen een electrische ‘rijststomer’ als het ECHT niet anders kan. Ik ga jouw smoorrecept snel uitproberen. Heerlijk!!!!
Ik heb altijd geleerd er even met een pollepel op te kloppen en als dat niet meer soppig klinkt dan is de rijst goed en kan hij verder gestoomd worden
Ik zoek zo n rijststomer waar oh waar kan ik die kopen ?????
Als er een elektrische rijststomer gebruikt wordt, moet er dan ook een pink vingerkootje water bovenop de rijst zitten?
JA!
Hi
Waar kan ik zoon stoom pan kopen.
Zoek ik al heel lang.
Waar kun je zo’n pan kopen?
Heb dit gister zelf uitgevonden (best knap van mezelf vond ik ) wilde magnetron stomer kopen, maar eigenlijk luxe aanschaf, dus bedenk je (ik tenminste) je toch wel twee keer. Denk kan ik niet zelf wat verzinnen met wat hier is. Hard plastic vergiet eerst op te wijde pan, toen een die precies alle gaatjes omsloot. Daar rijst anderhalf uur in gestoomd (ja duurde even). Zie nu dat dat principe is dat indo’s weet ik hoe lang er voor gebruiken. Handige tip om eerst te koken, dacht dat niet zou werken om droog te krijgen maar kan dus toch ook zo wel.
Wat leuk om te horen hoe u experimenteert. Het eerst koken van rijst zorgt ervoor dat het stomen inderdaad korter kan. Je kookt de rijst met 1 vingerkootje water er boven tot er gaatjes invallen (dat is al na een minuut of 10). Dan stomen tot gaar (nog zo een 20 min). Leuk hoor! en lekker. Experimenteert u ook met soorten rijst?
Hallo Pauline,
Moderne stoompannen (ik bedoel dan de niet elektrische) werken ook uitstekend.
Heb nog wel een vraag: volgt men hetzelfde proces met Koreaanse of andere kleefrijst?
Alvast bedankt!
Ik geloof dat ze dat daar anders doen maar dat weet ik niet zeker. Leuk om eens op youtube uit te zoeken hoe dat verder in Azie gedaan wordt. Leuk idee! Dank je.